دانشمندان هشدار می‌دهند: گرمای پیوسته هم به‌اندازه موج‌های گرما خطرناک است!

در فصل تابستان، توجهات اغلب به سمت موج‌های گرمای شدید معطوف می‌شود — پدیده‌هایی کوتاه‌مدت که در طی چند روز دما را به سطوح خطرناکی می‌رسانند. اما گرمای مزمن و طولانی‌مدت نیز می‌تواند به همان اندازه آسیب‌زا باشد و در حال حاضر، توجه کافی از سوی سیاست‌گذاران، پژوهشگران و مسئولان سلامت عمومی دریافت نمی‌کند.

در یک مقاله مروری که در تاریخ ۲۱ ژوئن در نشریه One Earth منتشر شد، محققان هشدار دادند که قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض گرمای بالا — حتی بدون وقوع موج گرما — می‌تواند به سلامت جسمی و روانی انسان آسیب برساند و بر بهره‌وری و عملکرد جامعه تأثیر منفی بگذارد.

کریستینا دال، اقلیم‌شناس ارشد در اتحادیه دانشمندان نگران (Union of Concerned Scientists) در کمبریج ماساچوست و از نویسندگان مقاله، می‌گوید:

«گرما الزاماً نباید به صورت موج گرما باشد تا کشنده شود. ما به‌ندرت درباره‌ی گرمای مزمن صحبت می‌کنیم، اما این نوع گرما نیز می‌تواند آسیب‌زا باشد.»

تعریف گرمای مزمن

“گرمای مزمن” به قرارگیری روزانه و مستمر در معرض دمای بالا در بازه‌ای طولانی‌تر اشاره دارد — مثلاً در طول یک تابستان یا در مناطق گرمسیری — که ممکن است با افت محسوس در سلامت، خواب، عملکرد مغزی و بهره‌وری همراه باشد.

در این مقاله، نویسندگان پیشنهاد می‌کنند که گرمای مزمن باید به‌عنوان تهدیدی جداگانه و مهم در نظر گرفته شود و راهکارهای مقابله با آن به‌صورت ویژه طراحی گردد — نه اینکه صرفاً در سایه‌ی موج‌های گرمایی بماند.

اثرات نادیده‌ گرفته‌شده

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد به مدت طولانی می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• افزایش خطر بیماری‌های قلبی و کلیوی
• اختلال در خواب و بازیابی فیزیکی بدن
• کاهش تمرکز، حافظه و تصمیم‌گیری
• افت بهره‌وری کاری و اختلال در یادگیری در دانش‌آموزان
• تشدید اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی

به گفته پژوهشگران، بسیاری از این اثرات در افرادی دیده می‌شود که در محیط‌های کاری فاقد تهویه مناسب کار می‌کنند یا ساکن مناطقی هستند که به‌طور پیوسته گرم‌تر شده‌اند.

نابرابری در تجربه گرما

تأثیر گرمای مزمن به‌طور نابرابر توزیع شده است. در ایالات متحده و بسیاری از کشورها:

• افراد کم‌درآمد، سالمندان، کارگران فیزیکی و کودکان بیشتر در معرض خطر هستند.
• محله‌های دارای فضای سبز کمتر یا ساختمان‌های قدیمی‌تر با تهویه ضعیف، گرمای بیشتری را به خود جذب می‌کنند.
• در برخی مناطق، گرمای مزمن می‌تواند با ناامنی غذایی و فشار اقتصادی نیز همراه شود.

راهکارهای پیشنهادی

نویسندگان مقاله خواستار آن شدند که:

• تعاریف علمی و عملیاتی دقیقی برای گرمای مزمن تدوین شود.
• شاخص‌های سلامت‌محور جدیدی برای پایش اثرات طولانی‌مدت گرما توسعه یابد.
• زیرساخت‌ها و سیاست‌های اقلیمی به‌گونه‌ای طراحی شوند که با گرمای مزمن مقابله کنند، نه فقط موج‌های گرمایی.

کریستینا دال می‌گوید:

«سیاست‌گذاران باید بدانند که تنها توجه به آمار مرگ‌ومیر در روزهای خاص کافی نیست. آسیب‌های ناشی از گرمای طولانی‌مدت ممکن است پنهان‌تر اما عمیق‌تر باشند.»

References

M. Cruz et al. Where heat does not come in waves: a framework for understanding and managing chronic heat. Environmental Research Climate. Vol. 4, June 2025. doi: 10.1088/2752-5295/adc827.

B. Lechat et al. Global warming may increase the burden of obstructive sleep apnea. Nature Communications. Published online June 16, 2025. doi: 10.1038/s41467-025-60218-1.

M.K.K. Rony and H.M. Alamgir. High temperatures on mental health: Recognizing the association and the need for proactive strategies — a perspective. Health Science Reports. Vol. 6, December 2023, e1729. doi: 10.1002/hsr2.1729.

K. Minor et al. Rising temperatures erode human sleep globally. One Earth. Vol. 5, May 20, 2022, p. 534. doi: 10.1016/j.oneear.2022.04.008.

R.J. Park et al. Heat and learning. American Economic Journal: Economic Policy. Vol. 12, May 2020, p. 306. doi: 10.1257/pol.20180612.

C. Wesseling et al. Chronic kidney disease of non-traditional origin in Mesoamerica: a disease primarily driven by occupational heat stress. Rev Panam Salud Publica. Vol. 44, 2020, e15. Doi: 10.26633/RPSP.2020.15.

D.H. Wegman et al. Intervention to diminish dehydration and kidney damage among sugarcane workers. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health. Vol. 44, 2018, p. 16. doi: 10.5271/sjweh.3659.