پژوهشگران دانشگاه کوئین مری لندن دریافتند که مولکول RvT4 دفاعهای طبیعی بدن در برابر آترواسکلروز (سخت شدن شریانها) را در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید تقویت میکند.
مطالعات انجام شده روی موشها توسط پژوهشگران موسسه تحقیقاتی ویلیام هاروی دانشگاه کوئین مری لندن و مرکز نوآوری درمانی و التهاب، که از سوی شورای تحقیقاتی اروپا (ERC) و خیریه بارتس تأمین مالی شدهاند، نشان میدهد که افزایش سطح مولکول RvT4 در بدن توانایی مکانیسمهای دفاعی بدن [ماکروفاژها] را برای کاهش التهاب موضعی و پاکسازی انسدادها در رگهای خونی بهبود میبخشد. این پیشرفت در درک فرایندهای مربوطه میتواند به درمانهای بهتری برای افرادی که مبتلا به آرتریت روماتوئید (RA) هستند و در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی قرار دارند، منجر شود.
آرتریت روماتوئید (RA) شایعترین نوع آرتریت التهابی در بریتانیا است و حدود ۱ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد. تقریباً ۱۰,۰۰۰ نفر هر سال به این بیماری مبتلا میشوند. علاوه بر علائم شناختهشدهتر التهاب مفاصل، افراد مبتلا به این بیماری دو برابر بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماریهای رگهای خونی از جمله آترواسکلروز قرار دارند، که به دلیل تجمع ماده چربی به نام “پلاک” در دیواره شریانها ایجاد میشود. این وضعیت میتواند منجر به مشکلات جدی و افزایش خطر مرگ زودرس شود. درک دلایل افزایش خطر این مشکلات قلبی عروقی در بیماران RA برای توسعه درمانهای بهتر برای این گروه و دیگران حیاتی است.
برای درک بهتر علل بیماریهای رگهای خونی در بیماران مبتلا به RA، پژوهشگران به بررسی نقش گروهی از مولکولها به نام رزوولینهای سری ۱۳ (RvTها) پرداختند. در آرتریت تجربی، سطح یکی از این مولکولها، RvT4، به طور قابل توجهی کاهش مییابد که با میزان بالاتری از بیماری رگهای خونی همراه است. مطالعهای که امروز در Nature Communications منتشر شده است، نشان داد که درمان موشهای مبتلا به آرتریت با RvT4 باعث کاهش التهاب رگهای خونی میشود، زیرا ماکروفاژها – گروهی از سلولهای سفید خون که در رگهای آسیبدیده تجمع میکنند – را برای آزادسازی چربیهای ذخیرهشده برنامهریزی مجدد میکند. پژوهشگران مشاهده کردند که این چربیها مانع از انجام کار معمول ماکروفاژها در پاکسازی سلولهای مرده و کاهش التهاب موضعی در رگها میشدند. پس از آزاد شدن از بار چربی خود، ماکروفاژها قادر به حرکت و انجام وظایف خود به طور مؤثرتری شدند و توانستند عوامل آترواسکلروز را کاهش دهند. مشاهده اینکه RvT4 فعالیتهای بیولوژیکی محافظتی ماکروفاژها را بازیابی میکند، یک یافته هیجانانگیز است.
جسموند دالی، استاد داروشناسی مولکولی و مدیر واحد میانجیهای چربی در موسسه ویلیام هاروی دانشگاه کوئین مری لندن، گفت: “این مطالعه مهم است زیرا برای اولین بار کاهش تولید RvT4 را به عنوان علت احتمالی التهاب رگهای خونی در زمینه آرتریت شناسایی میکند و توضیح مکانیکی برای علت این بیماری مهم در بیماران RA ارائه میدهد. همچنین نشان داد که RvT4 فعالیتهای بیولوژیکی ماکروفاژهای بارگذاریشده با چربی را با ترویج شکستن چربیها و خروج آنها از سلولها بازیابی میکند، مشاهدهای که میتواند راهنمای توسعه درمانهای جدید برای محدود کردن وقوع و/یا شدت بیماریهای قلبی عروقی در بیماران RA باشد.”
:References
Walker, M. E., De Matteis, R., Perretti, M., et al. (2024). Resolvin T4 enhances macrophage cholesterol efflux to reduce vascular disease. Nature Communications, 15, ۹۷۵. https://doi.org/10.1038/s41467-024-44868-1